Taalgebied
Suriname
Suriname is een land dat aan de noordelijke kust van Zuid-Amerika ligt, vlak boven de evenaar. Het telt ongeveer 500.000 inwoners, waarvan zowat de helft in de hoofdstad Paramaribo woont. Suriname is sinds 1975 een onafhankelijke republiek; daarvoor hoorde het als kolonie bij Nederland. Natuurlijk hangt de talige situatie vandaag samenVoor een korte geschiedenis van Suriname). Het Nederlands is na de onafhankelijkheid de enige officiële taal gebleven. Dat is opmerkelijk, want het is niet voor alle Surinamers de moedertaal. Er worden wel twintig verschillende talen gesproken. De taal Sranantongo (Sranan) wordt vaak gebruikt voor dagelijkse communicatie, vooral tussen mensen die verschillende moedertalen hebben
Inhoudsopgave 1. Suriname is een meertalig land 2. Nederlands als officiële taal 3. Nederlands en Sranantongo |
Farid is een Surinaamse student. Hij is met vier talen opgegroeid. In het dagelijks leven praat hij vaak Nederlands en Sranantongo. Soms vermengt hij ze ook zonder het te merken
Suriname is een meertalig land
Er worden wel twintig verschillende talen in Suriname gebruikt. Dat komt doordat in Suriname verschillende etnische groepen samen leven die hun eigen taal meebrengen. De oorspronkelijke bewoners van het land zijn indianen, waarvan er nog ongeveer twaalfduizend zijn. Het grootste deel van de hedendaagse bevolking is afkomstig uit Indonesië (Javanen), China, en India (Hindoestanen). In Suriname leven zij samen met creolen (afstammelingen van Afrikaanse slaven), marrons (afstammelingen van gevluchte slaven), Brazilianen, Libanezen etc. In deze video, die door een Belgische organisatie gemaakt is, wordt verteld over het onderwijs in deze multiculturele samenleving.
Meer lezen? Klik hier voor een overzicht van de talen in Suriname
Nederlands als officiële taal
- Het Nederlands is niet voor alle Surinamers de moedertaal. Er zijn 200.000 moedertaalsprekers en voor nog eens 200.000 mensen is het Nederlands de tweede taal. In 2004 was het Nederlands de meest gesproken thuistaal in Suriname. In 70,3% van de Surinaamse huishoudens wordt het Nederlands als eerste of tweede taal gebruikt.
- Het Nederlands is de enige officiële taal in Suriname. Dat betekent dat het openbare leven zich in het Nederlands afspeelt en dat het Nederlands de taal van het onderwijs is. Dat is al sinds 1667 zo en de onafhankelijkheid van Suriname in 1975 heeft daar niets aan veranderd.
- Wel heeft er zich een eigen variëteit van de Nederlandse standaardtaal ontwikkeld, het Surinaams-Nederlands. Door de onafhankelijkheid in 1975 kwam Suriname niet alleen los van Nederland maar kreeg ook de Nederlandse taal een andere positie. Vóór 1975 werd het Nederlands nogal eens geassocieerd met ‘de onderdrukker’ en als gevolg van de leerplicht opgevat als een opgelegde taal.
- Tegenwoordig geldt de Surinaamse variant van het Nederlands als ‘eigen’ variëteit waarmee men zich kan identificeren. De wil om Nederlands te spreken is dus gegroeid. Shirley Sitaldin (video) vertelt over de positie van het Nederlands in Suriname.
Meer lezen? Ga naar het hoofdstuk over Surinaams-Nederlands
Nederlands en Sranantongo
- Ruth Brandon heeft voor haar scriptie in 2006 in totaal 315 Surinamers ondervraagd om te peilen naar de positie van het Nederlands (zie ook Kroon & Kurvers 2009). Uit haar onderzoek blijkt dat het Nederlands een sterke positie heeft in Suriname. Voor maar liefst 93,1% van de respondenten is het Nederlands of Surinaams-Nederlands de taal die ze het meest spreken en voor 78,2% ook de taal die ze het liefst spreken. Verder bleek uit het onderzoek dat Surinamers het Nederlands als een belangrijk deel van de Surinaamse identiteit beschouwen. 75,6% noemt het Nederlands of Surinaams-Nederlands zijn of haar moedertaal, maar liefst 90,4% gaf aan die taal het best te beheersen.
- Tegelijk is het Sranantongo in Suriname heel belangrijk. Het Sranantongo heeft minstens 120 000 moedertaalsprekers en voor een groot deel van de bevolking van Suriname is het de tweede taal. Sranantongo is de belangrijkste dagelijkse omgangstaal in Suriname: het is de lingua franca van 80% van de bevolking. Het is vooral populair als communicatiemiddel voor personen met een verschillende moedertaal.
- Daarnaast zijn er nog veel andere talen in gebruik. Ook wint het Engels aan populariteit.
Meer lezen? Ga naar de discussie “Welke officiële taal voor Suriname?”
Vergelijk met: Nederlands in Nederland en Nederlands in België