Stijlregister

Een register is een stijl van taalgebruik die past bij bepaalde situaties. Een register is dus situationeel taalgebruik. Grafisch kunnen stijlen voorgesteld worden als een continuüm gaande van heel informeel en/of vertrouwelijk register tot heel formeel en/of afstandelijk register. Een informele situatie is bijvoorbeeld een gesprek met vrienden, een informele situatie is bijvoorbeeld een gesprek met de burgemeester.

Anike is Nederlandse. Zij is van mening dat Belgisch-Nederlands formeler is dan bijvoorbeeld Surinaams-Nederlands, waar de stijl directer lijkt.



Voorbeelden van stilistische variatie

Geschreven taal kent eigen varianten, die vaak formeler zijn dan gesproken taal. Daarnaast zijn er verschillen tussen formele en informele gesproken taal. (Voorbeelden uit Haeseryn 1999)

  • mijn buurman noch zijn vrouw <schrijftaal> vs. mijn buurman en ook zijn vrouw niet
  • Mijn fiets is mooier dan die van jou <vooral spreektaal> vs. Mijn fiets is mooier dan de jouwe
  • Appelmoes hou ik niet van <informele spreektaal> vs. Ik hou niet van appelmoes

 

 


Labels

Woordenboeken hanteren labels voor verschillende registers, zoals:

  • archaïsche taal
  • spreektaal
  • volkstaal
  • vulgaire taal
  • literaire taal